ATAERKİL AİLE YAPIMIZ VE DANIŞMA

Ayten DURMUŞ, hertaraf.com 11.02.2020

Danışmak; bir iş için bilgi veya yol sormak, görüş almak, baş vurmak demektir. Bu kelime dilimizde, anlamını zenginleştirerek binlerce yıldır kullanılmaktadır ^(*). Bu kullanım çerçevesinde Arapçadan dilimize geçen ‘istişare, şûra, müşavere, meşveret’ kelimelerini ele alanlar, sözlerinin bir yerinde ‘Danışan dağlar aşmış, danışmayan yolda şaşmış.’, ‘Akıl akıldan üstündür.’ diyerek sözlerini süsler ve daha anlaşılır kılmak isterler.  Bunun ardından ister ‘ortak akıl’ denilsin ister başka bir tanım yapılsın, düşüncelere, inançlara ve kişilerin konumlarına göre herkesin vereceği örnekler gelir. Çünkü danışarak eylemde bulunmak her yer ve her zamanda, doğru ve güzel bulunmuştur.

Biz Müslümanlar ise bu konuyu ele alırken önce içinde ‘danışma’ emredilen şu iki ayeti gündeme getiririz:

‘Onlar, Rablerinin çağrısına olumlu karşılık veren ve namazı kılan kimselerdir.  ONLARIN İŞLERİ ARALARINDA DANIŞMA İLEDİR, kendilerine verdiğimiz rızıktan da harcarlar.’ (42/Şûra: 38)

‘Sen, Allah'ın rahmeti ile onlara yumuşak davrandın. Eğer kaba ve katı kalpli olsaydın elbette etrafından dağılıp giderlerdi. Onları affet ve onlar için Allah'tan bağışlanma dile. İŞ HUSUSUNDA ONLARA DANIŞ; karar verdiğin zaman artık Allah'a güven, Allah kendisine güvenenleri sever.’ (3/Âl-i İmran: 159)

Eğer anlatacaksak ‘danışma’ konulu bu ayetlerin nüzul yeri, zamanı ve koşulları çerçevesinde açıklamaların bulunduğu kaynaklara baş vururuz. Bu ayetlere göre biçimlenmesi gereken Müslümanın kişilik yapısı üzerinde durur ve anlatım gücümüz oranında bunları da açıklarız. Konuyu Bedir ve Uhud savaşlarının yerlerinin belirlenmesine getiririz.

Konunun anlatımı çerçevesinde elbette Hudeybiye Antlaşmasından sonra Rasulullah’ın yanındakilerinin hoşnutsuzluğu üzerine, durumu, bu yolculuğunda yanında olan eşi Ümmi Seleme’ye anlatması ve onun cevabına göre hareket etmesini de unutmadan ekleriz.

Bu konuda Hz. Peygamber’in sünnetine işaret bağlamında ve Müslümanların ahlâkî temelini belirlemek anlamında: Ebu Hureyre şöyle demiştir: ‘Rasulullah (s.a.v.)’den daha çok ashabına danışan bir kimse görmedim.’ (Tirmizî, Cihâd, 34); Rasulullah buyurmuştur ki: ‘İstihare eden zarar etmez, danışan da pişman olmaz.’ (Celaleddin Suyuti, Ed-Dürrül Mensur, c, 2, s, 359) nakillerini de yaptıktan sonra bu hususta epece bir yol almış oluruz.

Bu yöntemin önemini örneklemek için 12/Yusuf Suresi:25-27 ayetleri arasında, Yusuf’u tuzağına çekmek isteyen kadının durumunu değerlendirmek için akrabasından birisine danışılması; 2/Bakara:233 ayetinde anne-babanın emen çocuğun sütten kesilmesi konusunu aralarında danışmaları üzerinde de dururuz. Tabii ki konuyu açıklama kapsamında ‘Bilmiyorsanız, bilenlere sorun.’ (21/Enbiya:7); ‘Her bilenin üstünde daha iyi bir bilen vardır.’ (12/Yusuf:76) ayetlerini de düşünce çerçevelerimizi genişletmek adına dile getiririz.

Tabi eğer bu arada çocuklar gündeme gelirse Hz. Ali’nin (ra): ‘Çocuklarınızla yedi yaşına kadar oynayınız, on beş yaşına kadar arkadaş olunuz, on beş yaşından sonra onlara danışınız.’ sözünü de konunun lezzetlendirilmesi sebebiyle değerlendiririz.

Tüm hayatı kapsaması ve danışmanın önemini ifadesi açısından yine Hz. Ali’nin (ra): ‘İstişarede yedi özellik ve fayda vardır: Doğruyu ve gerçeği ortaya çıkarmak, görüş ve düşünce kazanmak, hatadan kaçınmak, kınanmaktan sakınmak, pişmanlık duymaktan kurtulmak, kalpleri kazanmak ve eserlere uymaktır.’ sözüyle de konuyu anlamının doruğuna ulaştırmaya çalışırız.

Evet, buraya kadar öğrendiklerimizin hepsi ne kadar da güzel!

Peki, tüm bu örneklerden ve anlatılanlardan, biz, ev ve aile yönetimi adına ‘anne-baba’ olarak ne anlayabiliriz?

Meselâ;

1. Bundan sonra ailemizle ilgili olarak alacağımız kararlarda, bizimle aynı evde yaşayan her bir kişinin görüşlerini sormamızın gerekliliğini, bu öğrendiklerimizden çıkarabilir miyiz?
2. Aile içindeki kişiler, bizden farklı görüşlere sahip olduğunda, onlara hoşgörüyle yaklaşmamızın gerekliliğini buradan çıkarabilir miyiz?
3. Ev halkımıza her durumda bağışlayıcı davranmamız gerektiği, iyi sonuçlanmayan durumlarda da onlara kızıp esip gürlemeyeceğimiz sonucunu çıkarabilir miyiz?
4. Danışmalarımız sonucunda, evdekilerden herhangi birinin etkisiyle yanlış kararlar almış olsak da onları suçlamadan hatta aynı konuda bile yine onlara danışmaya devam etmemiz gerektiği sonucunu çıkarabilir miyiz? Devamını oku: ATAERKİL AİLE YAPIMIZ VE DANIŞMA

YURDUMA TÜRKÜ

Ayten DURMUŞ, hertaraf.com 23.01.2020

Gül kokulu vatanım! Gül kokun kana batmış

Gülünü el koparmış, dikenin cana batmış

Tükenmiş tüm nefesin hainlerin elinden

‘Yaşananı yaz’ desem, kan damlar kaleminden.

İşbirlikçi anlaşmış nerde düşmanın varsa

Toplanıp tüm hainler dört bir yandan sararsa

Çırpınırken ey yurdum işin çok zor bilirim

Çağır beni imdada nerde olsam gelirim.

Hadi anlat göz nurum bütün acılarını

Baş ağrın, iç bulantın, beyin sancılarını

Dök içini can özüm, dinlemekten yorulmam

Suçlayıp kızsan bile yine sana darılmam

Sen benim her varımdan sevgili vatanımsın

Göğsümde yürek gibi çırpınıp atanımsım...

 

Beni sorma hiç benden, ne desem yalan olur

‘İyiyim’ sözü beni sokan bir yılan olur.

Sen de benim yorulmuş başımı dizinlerine

Yatır, yalnız dinlerken hâkim ol gözlerine

Ağlama, dayanamam senin göz yaşlarına

Her damlan şehitlerden dökülen kan bağrına

Sen onu emanet bil ta haşir gününe dek

O gün şehitler önden al kanıyla gidecek

Kokusu miskten güzel, öteden bir esinti

Getirir sevenlere gökten gelen çisenti

İşte ben bu kokuyla sarhoşum bu dünyada

Bilsinler ölümsüzüm yandığım bu sevdada

Ey şehitler kanına bezenmiş al bayrağım!

Hilâlinin uğruna adandı her bir canım…  

 

Şu yüreğim -bilmezsin- kaç kez nişan alındı

Kardeş, dedim; dost, dedim; tüm sözlerim çalındı

Çalmışlar, doymamışlar; yemişler, kudurmuşlar

Kene gibi halkımın sırtına oturmuşlar

‘Devletin malı deniz’ diyenler ‘misal’ olmuş

Resmîleşmiş soygunlar, domuzluk yasal olmuş

İşte bunlar semirir yatarken yerlerinde

Düşünceden eser yok zihin çöplüklerinde

Bedeni kadar sever hastalıklı tutkular

Zincirliyor yerine ‘sözleri’ boş korkular

Söz vurmaz, vurulmadan gönül bir sevgiliye

Sundular laf artığı sözleri şiir diye

Gönül artıklarıyla söz olmaz, şiir olmaz

Yanmam derse bir cevher, tunç olmaz, demir olmaz.

 

Çifte kınından çıkar bir silah bir de kalem 

Bu bayramda kurban et, kesilsin bitmez elem

Sırtımızdaki zulmün kalemini kıralım

Yasayı ve töreyi yeni baştan kuralım

Parçalansın pranga, kırılsın boyunduruk

Devrilsin hainlerin sığındığı korkuluk

Kurtulsun yurtlarımız inleyen sessiz çandan

Kararmış iklimine gerçek dolsun dört yandan

Hakikat güneşiyle gözlerimiz kamaşsın

İnancım kutlu elde dokunmuş bir kumaşsın

Bu kumaştan dikilir bizde umut sancağı

Hep birlikte diz vurup öptüğümüz toprağı

Bin yıldır can ekerek yurt kıldık kendimize

Koynuna canan verdik, candan tatlıdır bize…

 

Devamını oku: YURDUMA TÜRKÜ